Kώστας Kαββαθάς
UNFORGIVEN?
Ολίγα περί αλήθειας, δικαίου, μέτρου και χρέους
Ασυγχώρητοι επί το ελληνικότερον. H αναφορά δεν είναι για την ταινία του
Κλιντ Ήστγουντ που σάρωσε ταμεία και Όσκαρ.
Έχει να κάνει με τις παρατηρήσεις των φαινομένων που πλήττουν σαν καταιγίδα
τη ζωή και τραυματίζουν βαθιά τις συνειδήσεις μας.
O κόσμος που ζούμε φλέγεται, οι αξίες δοκιμάζονται όσο ποτέ, οι έννοιες της
αλήθειας, του δικαίου και του μέτρου όσο απαραίτητες είναι, τόσο σπανίζουν.
Αν μέχρι εδώ δεν διαφωνούμε, το ερώτημα που τίθεται είναι αν έχουμε κάποιο
χρέος.
Για όσους απαντήσουν καταφατικά ο δρόμος που μας περιμένει είναι
ανηφορικός, κακοτράχηλος.
Και οι υπόλοιποι; Να είναι άραγε ασυγχώρητοι;
«...Είναι μήπως επανάσταση οι αυγομαχίες, το ξεπαρκάρισμα αυτοκινήτων με τα
χέρια _για πλάκα_, το ξενύχτι μέχρι πρωίας σε ντισκοτέκ και _κωλάδικα_, το
μέχρι τελικής πτώσεως χαζολόγημα;
Όχι παιδιά. Αφομοιώνεστε έτσι. Γίνεστε ένα με τους _τελειωμένους_. Σας
ελέγχουν. Σας αγόρασαν την ψυχή με μια _γραμμή_, ένα σφηνάκι, ένα
_φουτεράκι_, ένα _τζιτιάι_, μια δήθεν _χάι_ διάθεση.
Αν και όταν το αντιληφθείτε, θα είναι αργά...»
ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ λοιπόν. Λίγα λόγια για την πορεία, τους στόχους, και την
ειδοποιό διαφορά αυτού του περιοδικού. Μια τοποθέτηση εφ? όλης της ύλης.
Οι 4TPOXOI, έντυπο με παρουσία 23 χρόνων στην Ελλάδα, κορυφαίο στο χώρο από
το ξεκίνημά του, συνδυάζει με τρόπο τόσο μοναδικό όσο και «ανεξήγητο» υψηλή
κυκλοφορία, αντικειμενικότητα, μαχητικότητα, πλουραλισμό και την άλλη
άποψη, την αιρετική. O συνδυασμός αυτός χωρίς ποτέ να προκαλεί, συχνάκις
ενοχλεί διότι έχει τη δύναμη να πουλάει χωρίς να σκύβει, να διαβάζεται
χωρίς να πουλιέται.
Συχνά προχωρεί περισσότερο από ό,τι περιμένει ο πολύς κόσμος. Εκφράζει τη
γενικότερη ανησυχία, προβληματίζεται έντονα για τον τόπο, τα νιάτα, το
μέλλον. Δεν σταματά στις τιμές επιτάχυνσης της Q4 ή του νέου «Σούνυ». Για
αρκετούς αυτό είναι επιβεβλημένο ή καλοδεχούμενο, για άλλους ενοχλητικό.
Συχνά ακούμε αυτό το συγκεκριμένο παράπονο, αναμεμειγμένο ενίοτε με κάποια
διάθεση κακίας ή τιμωρίας.
Το κατανοούμε. Δεν το δεχόμαστε όμως. Διότι, όσο πιο πολύ διαφθείρεται αυτή
η κοινωνία, όσο πιο λίγο στέκονται όρθιες οι πανανθρώπινες αξίες, τόσο
μεγαλύτερο το χρέος αυτών που θέλουν να αντισταθούν.
Τί να κάνουμε ένα άξιο τετράτροχο σε έναν ανάξιο κόσμο; Πώς μπορούμε να
χαρούμε πράγματα που αγαπάμε όταν το περιβάλλον είναι αποτρόπαιο; Αυτή
είναι η έννοια της ισορροπίας, αλλά και του χρέους που δημιουργεί τις
ανάλογες υποχρεώσεις. Την υποχρέωση να επισημαίνει την πτωτική τάση της
νεολαίας. Πού είναι τα οράματα, τα όνειρα, η ίδια η επανάσταση;
Μήπως πνίγηκαν στα ρηχά νερά της κοινωνικής αφομοίωσης;
Τόσο μαζικά;
Πού πήγε εκείνη η φλόγα της μεταπολίτευσης, εκείνος ο αντικομφορμισμός;
H διάθεση για αλλαγή; H επιθυμία για προσφορά;
Να είναι οι αποχές πρωτοπορίας;
Είναι μήπως επανάσταση οι αυγομαχίες, το ξεπαρκάρισμα αυτοκινήτων με τα
χέρια «για πλάκα», το ξενύχτι μέχρι πρωίας σε ντισκοτέκ και «κωλάδικα», το
μέχρι τελικής πτώσεως χαζολόγημα;
Όχι παιδιά. Αφομοιώνεστε έτσι. Γίνεστε ένα με τους «τελειωμένους». Σας
ελέγχουν. Σας αγόρασαν την ψυχή με μια «γραμμή», ένα σφηνάκι», ένα
«φουτεράκι», ένα «τζιτιάι», μια δήθεν «χάι» διάθεση.
Αν και όταν το αντιληφθείτε, θα είναι αργά. H νεολαία, λένε, είναι
εγκλωβισμένη, δεν τις δίνουμε ευκαιρίες. H ευκαιρία όμως είναι σαν την
αγάπη. Την κερδίζεις ή τουλάχιστον την διεκδικείς.
H νεολαία, είπαν, παρασύρεται από το γενικότερο κλίμα, τελματώνεται, δεν
έχει μοντέλα και τέλος παγιδεύεται. Μα η αποστολή της είναι ακριβώς η
αντίθετη. Να αγνοεί τις παγίδες, τις σειρήνες, όσο ελκυστικές κι? αν είναι.
Να οδηγεί όχι να οδηγείται. Να είναι πρωτοπόρος. Να θυσιάζει, όχι να
θυσιάζεται...
Αυτό είναι που μας ενδιαφέρει, αυτό μόνο θέλουμε να πούμε εδώ.
H ζωή κινδυνεύει να μετατραπεί ολάκερη, κάτι ανάμεσα σε τηλεπαιχνίδι και
διαφημιστικό σποτ.
Δημόσιες σχέσεις, παγωμένα χαμόγελα, υστερία για χρήμα, ντινέ, μπραντς,
μπίζνες λαντς, μεγάλη ιδέα και σαπίλα. Κι εμείς; Τί πρέπει να κάνουμε; Να
παραμείνουμε μακάριοι τηλεθεατές;
Ίσως καμιά φορά να γινόμαστε αυστηροί, άλλοτε υπερβολικοί. Πώς όμως μπορείς
να κρατάς απόλυτα την ισορροπία μέσα σε αυτή την κόλαση;
Αλλά, με απόλυτη βεβαιότητα, η υστεροβουλία, η ανακρίβεια, η κακή πρόθεση,
δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να εμφανιστούν στις σελίδες μας.
Και κάτι τελευταίο...
Γιατί η καταξίωση κάποιων ανθρώπων στους τομείς της δραστηριότητάς τους
(δημοσιογραφικό, πολιτικό, δημοσιογραφικό, επιχειρηματικό, αγωνιστικό,
πολιτικό, εκδοτικόη όποιον τέλος πάντων) να γίνονται στόχος, θήραμα; Γιατί
να λασπώνονται υπολήψεις, ιστορία, προσφορές, αγώνες για κοινωνική πρόοδο;
Έλεος κυρίες και κύριοι.
Θα μας πείτε (βέβαια) σε αυτόν τον κόσμο η αλήθεια μπορεί να περιμένει.
Είναι συνηθισμένη σε αυτό...
Και αλήθεια σημαίνει να βγούμε να πούμε ότι σπάσαμε δύο μοτέρ, ότι δεν
έχουμε χρήματα να τρέξουμε και όχι να κάνουμε φθηνή καπηλεία στους
φρεσκοθαμμένους νεκρούς (έγινε κι? αυτό). H δυστυχία με αυτές τις
ανεξέλεγκτες καταστάσεις είναι ότι κάποιοι που δεν γνωρίζουν, γίνονται
αντικείμενο εκμετάλλευσης από αυτούς που νομίζουν ότι ελέγχουν το παιχνίδι.
Οι πρώτοι ούτως ή άλλως πληρώνουν. Πληρώνουν και μαθαίνουν. Μαθαίνουν και
απομακρύνονται...
Διότι η αλήθεια είναι πάντα η καλύτερη πολιτική. Εκτός αν είμαστε πολύ
καλοί ψεύτες. Αλλά, με τον πακτωλό των πληροφοριών, η αποκάλυψη του ψεύδους
είναι θέμα χρόνου. Πόσο μάλλον τα κακότεχνα και φτηνά ψεύδη...
Στο διάολο και ακόμα παραπέρα η αγάπη για τους αγώνες από τη στιγμή που
είναι ικανή να ανατρέψει φιλίες, να πλήξει αξιοπρέπειες, να κάνει τους
ανθρώπους πονηρούς. Στο πυρ η επιθυμία για διάκριση αν είναι αυτοσκοπός.
Ανάθεμα οι παντός είδους πρωτιές, εκδοτικές, αγωνιστικές, εκλογικές αν στο
βωμό τους θυσιάζονται οι ανθρώπινες αρετές.
Στα σκουπίδια ότι γεννά τη νοσηρότητα χωρίζοντας και διχάζοντας.
Τελικά τόσο δυσπρόσιτη είναι η λογική και η δικαιοσύνη;
Έστω και αν η αγάπη για τη δικαιοσύνη, την αλήθεια, το μέτρο δεν σημαίνει
τίποτα άλλο για τους περισσότερους εξ ημών πέρα από το φόβο να μην
υποφέρουμε από την απουσία τους, έχουμε το χρέος να τις υπηρετήσουμε.
Ειλικρινά, δεν πιστεύουμε ότι οι εγκυκλοπαίδειες γράφουν «μπούρδες» όπως
διαβάσαμε (εγράφη κι? αυτό).
Αυτό που πιστεύουμε καλά και σταθερά είναι η πορεία και η ποιότητα αυτού
του περιοδικού.
Αυτό που ευχόμαστε για τις παραπάνω αράδες είναι να μην νομιστεί ότι είναι
δείγμα αδυναμίας. Σε αυτή την περίπτωση, πέραν της λάθος εκτιμήσεως δεν
εκφράζουμε τίποτα περισσότερο από βαθιά θλίψη.
Θλίψη και μια πρόβλεψη για το μέλλον, που δεν είναι τόσο μακρινό, και θα
αποκαλύψει τους ασυγχώρητους...
Κώστας Καββαθάς